Dikey Bahçeler Neden Olmazsa Olmaz?

Hepimiz duvarlara tırmanmış sarmaşıklarla kaplı binalar görmüş ve güzelliklerine hayran olmuşuzdur. Derken, kökleri tuğlalara ya da dış cepheye zarar verdiği için sarmaşıklar binadan kazındığında hayal kırıklığına uğramışızdır. Ancak dikey bahçeler sayesinde artık bu bir sorun olmaktan çıktı, aynı çarpıcı etkiyi binanın yapısına zarar vermeden yaratabilmemiz mümkün.

Bu Nasıl Mümkün Oluyor?

Dikey bahçeler, duvardan ayrı bir yapının üzerinde oldukları veya duvardan bağımsız olarak ayakta durdukları için, bitki kökleri ve sulama sistemi, binanın duvarlarıyla asla doğrudan temas etmez. Yine de su yalıtımını sağlamak için, duvar su geçirmez bir membranla kaplanır. Kapalı veya açık alanlardaki dikey bahçelerin çoğunda bitkiler, otomatik sulama sistemleri olan, zahmetsiz ve ucuz bakım imkânı veren hidroponik panellerde yetiştirilir. Kendine yeterli doğaları ve esneklikleri sayesinde dikey bahçeler, her tür işletme için tercih edilesi bir çözümdür.

Yeşil duvar adıyla da bilinen dikey bahçeler giderek yaygınlaşıyor. Bunun bazı geçerli sebepleri var;

  • Dikey bahçeler, hem iç hem dış mekânlarda yapılabiliyor.
  • Her iki türün de çevre ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu kanıtlanmış durumda. Bu olumlu etkiler, çoğumuzun yaşadığı, çalıştığı ve sosyalleştiği kentsel alanlarda daha da bariz.
  • Dikey bahçeler, sıradan peyzaj kadar yer tutmaksızın, mevcut yapılara da eklenebiliyor.

Sevilmeyecek gibi değil, öyle değil mi?

Binayı-saran-dikey-bahcelerÇarpıcı Etki

Biçimi ve büyüklüğü ne olursa olsun, dikey bahçeler etkileyici bir görünüme sahip olduklarından işletmenize bir hayli dikkat çekerler. Bitkileri şirketinizin estetik değerlerine ve çevrenizin gereksinimlerine uygun olarak seçebildiğiniz için, her dikey bahçe, kendine has ve biriciktir. Bir gökdeleni canlandırmak istiyorsanız, bir cepheyi baştan aşağıya bitkiyle kaplayarak, doğanın rengârenk güzelliğiyle cam, çelik ve betonu yan yana getirip, gelip geçenleri çarpıcı şekilde etkileyeceğiniz aşikârdır. Geniş ve lüks bir lokantadaki yeşil yapraklı bir bölme, tuğla duvarların ve loş ışığın altında ziyaretçileri büyüleyecektir.

Fakat etkilemek istediğiniz yalnız ziyaretçileriniz değil, aynı zamanda onların tanıdıklarıdır. Dikey bahçeler Instagram paylaşımları ve özçekimler için harika bir arka plan oluşturur. Böyle güzel ve orijinal fikirler, işinize ivme kazandırmak ve sonucunda daha fazla gelir elde etmek için çok iyi bir fırsattır.

Dikey bahçenizde kullanacağınız bitkiler konusunda yaratıcı olmaktan korkmayın. Aromatik bitkiler, hatta sebze ve meyveler bile, bir yandan müşterilerinizin duyularına seslenip, bir yandan da tesisinizin havasını tazelemekte kullanılabilir. Yalnız dikey bahçeden ürün almayı planlıyorsanız, bunu yoğun yaprakların arasındaki boşlukları maharetle dolduracak bakım ekibinizin desteğiyle yapmayı ihmal etmeyin.

Çevresel Etki

Şehir hayatına eklenecek her tür bitkinin çevreye şu ya da bu şekilde faydası olduğuna hükmetmek hiç de zor değildir, ancak dikey bahçelerin hava kirliliğini etkin olarak temizleme özelliği, gerçekten dikkate değerdir.

Kentsel bölgelerde dış mekânlardaki dikey bahçeler genellikle sokak seviyesinde olduğundan, havadaki karbon dioksiti ve zehirli parçacıklarla kirleticileri temizlemekte üstlerine yoktur. Kentsel vadilerde veya yüksek binaların arasındaki alanlarda hava kirliliği ciddi bir sorun olabilir. Kentsel bölgelerdeki dış mekân dikey bahçeler, bu alanlar için optimal bir çözümdür.

Dikey bahçeler ayrıca binayı sert hava koşullarından koruma özelliğine de sahiptir. Zengin ve yoğun yapraklar hem UV ışınlarını hem de ısıyı binadan uzaklaştırarak, binanın aşırı ısınmasını ve kentsel ısı adaları oluşmasını engellemeye yardımcı olur. Duvarları serin tutarak iklimlendirme ihtiyacını da azaltır. Aynı şekilde, şiddetli rüzgâr ve yağmuru engelleyerek, ısınma ihtiyacını azaltır. Hatta doğal ses yalıtımı bile sağlayarak, kentte ve ofiste gürültü kirliliğini kontrol altına alır.

Dikey bahçelerin biyoçeşitliliği desteklediğini de söylemeden geçmeyelim. Bu çarpıcı canlı sanat eserlerini yaratmak için farklı bitki türleri gerekir; bunlar da farklı arı ve böcek türlerini kendilerine ve dikey bahçeye çeker. Küçük projelerde ahşaba dikey delikler açarak ya da bambunun doğal silindir şeklini kullanarak böceklere ve giderek kaybettiğimiz arılara yuva yapmak da mümkündür.

İşinize Faydası

dikey-bahcelerin-isinize-faydasiKurumsal peyzaj uygulamasının ayrılmaz bir parçası olan dikey bahçeler yalnız ziyaretçilerin ilgisini çekerek gelirinizi artırmaya yardımcı olmaz, aynı zamanda kendinizi sürdürülebilirliğe adamışlığınızın da bir göstergesidir. Ziyaretçileriniz gibi, çalışanlarınız da çevredeki büyük doğal panolardan ve işletmenizin onlardan faydalanma biçiminden etkilenecektir.

Hem çalışanlarınız memnun değilse müşterilerinizi etkilemek neye yarar ki? Yönetim tercihleri bir tarafa, doğaya yakın olmanın stresi azalttığı, ruh sağlığını iyileştirdiği ve morali yükselttiği kanıtlanmıştır. Bu da iç mekânlardaki dikey bahçelerin iş ortamınıza sağlayabileceği katkıyı gözler önüne serer.

Dış mekânlardaki dikey bahçeler de iç mekânlardakilerle benzer etkilere sahiptir. Kentlerdeki en toksik hava, ofis binalarında yoğunlaşır. Egzoz gazları, karbon monoksit, kirlilik parçacıkları ve gazlar dört duvar arasında birikerek işyerlerini korkunç çalışma mekânlarına dönüştürür. Küçük veya büyük dikey bahçeler bu havayı temizleyerek mekâna oksijen pompalar. Böylece çalışanlarınız solunum yolu hastalıkları riskinden kurtulurken, siz de ilgili ve duyarlı bir işveren olduğunuzu gösterme fırsatı yakalamış olursunuz.

Peki Dikey Bahçelerin Problemleri Var Mı?

Dikey bahçeler, mevcut alana, bütçeye ve projenizin çevresel gerekliliklerine kolaylıkla uyarlanabildiğinden, size maliyeti fazla olmayacaktır. Fakat elbette tüm bir bina cephesini kaplamak gibi büyük projeler masraflı olabilir.

Dikkat edilmesi gereken tek şey, binanızın kıyamet filmlerinden fırlamış gibi görünmemesi için, dikey bahçenin bakımının düzenli olarak yapılmasıdır. Dikey bahçenizi uygulayan peyzaj şirketinin onun bakımını da üsteleneceğinden, ilk birkaç ay bitkileri güzelce besleyeceğinden, sonra ise düzenli olarak budayıp eksikleri tamamlayacağından endişeniz olmasın. Bu aşama bile, proje aşamasında dikkate alındığı sürece fazla masraflı olmayacaktır.

Yasin Otuzoğlu

Yasin Otuzoğlu tarafından yazılmıştır

Yasin Otuzoğlu, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Peyzaj Mimarı olarak mezun olmuştur. Karaoğlu Peyzaj A.Ş.'de Kurucu Ortak ve Yönetim Kurulu Üyesi'dir. Hollanda know-how'ı ile uluslararası standartlarda süs bitkileri üreten Adaplant A.Ş'nin de kurucusu ve ortağıdır. Birçok sivil toplum kuruluşunda görev alan Yasin Otuzoğlu; geçmişte Türkiye Süs Bitkileri Üreticileri Birliği (SÜSBİR) yönetim kurulu üyeliği ve Ankara Ticaret Odasında meclis üyeliği yapmıştır. Şu anda TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Genel Başkanı ve ELCA -Avrupa Peyzaj Müteahhitleri Birliği, Başkan Yardımcılığı görevlerini yapmaktadır.

Ücretsiz Peyzaj İpuçları İster misini?