Sürdürülebilir Peyzaj bakımı ilk anda zorlayıcı bir konu gibi görünmekle birlikte, bunu yapmak gayet mümkündür. İşte bitkilerinizi ve çevrenizi bir bütün olarak korumaya dair ipuçlarımız... Sürdürülebilir peyzaj tasarımı ile ilgili blog yazımızı okumuş veya mevcut peyzajınızı sürdürülebilir bir şekilde korumanın yollarını arıyor olabilirsiniz. Buraya hangi nedenle gelmiş olursanız olun, doğru yerdesiniz!
Kendi kendine yetebilir bir peyzaj tasarlamanın mümkün olup olmadığını merak ediyorsanız, açıkçası biz de aynı şeyin peşindeyiz. Mesela teraryumlar, kendi kendine yeterli ekosistemlere harika birer örnek. Ne var ki hazırlaması çok keyifli olan teraryumlar, kapalı mekânlar için harika bir çözüm olmalarına rağmen, büyük ölçekli dış mekânlarda kolay kolay uygulanamıyorlar.
Peki çözüm ne olabilir?
Peyzajınıza sürdürülebilir yollarla bakmanız için bazı ipuçları:
Zararlılarla Mücadele
Zararlılarla mücadele söz konusu olduğunda ilk akla gelen karasinek gibi küçük ve can sıkıcı böcekler olsa da, peyzajda zararlı terimi, böceklerden kemirgenlere ve bitki hastalıklarına kadar uzanan, kısacası bitkilere zarar verebilecek her tür organizmayı içeren geniş bir yelpazeyi kapsar.
Eşlikçi Bitkiler: Fesleğen, biberiye ve lavanta gibi Eşlikçi Bitkiler, zararlıların arazinizi ele geçirmesini engellemek için ilk akla gelen ve muhtemelen en doğal çözümlerdir. Bunlar, arılar gibi yararlı böcekleri kendilerine çekerek zararlıların birçoğunu uzaklaştırmanın yanı sıra aynı zamanda çok da hoş kokuludurlar. Diğer yandan, araziniz için bölgedeki zararlılara karşı doğal savunma mekanizmaları geliştirerek evrimleşmiş yöreye özgü bitkiler seçmek de zararlı olasılığını önemli ölçüde azaltır.
Ancak bu tekniklerin yeterli olmadığı durumlarda, birkaç tanesi bir arada kullanılan, kimyasal olmayan müdahale biçimleri de vardır.
Doğal Avcılar: Uğurböcekleri ve örümcekler gibi Doğal Avcılar, bitki hastalıklarını da taşıyan zararlıların önemli bir kısmını yediklerinden, belli bölgelerde teşvik edilebilir. Zararlılarla mücadele, hydroseeding ve çit bitkileri yetiştirmek gibi yöntemlerle bitki çeşitliliğini artırmanın yanısıra, “kanatlı böcek toplulukları” kurarak da yapılabilir.
Biyofümigasyon: Çürümekte olan bitkisel maddeleri toprağa gömüp, böcekleri öldürmeye yarayan bir gaz üretmeye dayanan bir diğer tekniktir. Bu yöntemde bitkilere veya insan sağlığına herhangi bir zarar gelmesi söz konusu değildir çünkü yalnızca organik maddeler kullanılır. Halbuki kimyasal böcek ve ot ilaçları kullanıldığında, genellikle sulamanın veya yoğun yağışların ardından yerel su kaynaklarını kirlenir.
Erozyonla Mücadele
Toprak Erozyonu hem çevreye zarar veren hem de işletme sahipleriyle, devletlere ilave maliyetler çıkaran büyük bir sorundur. Biriken çökeltiler nehirleri doldurarak sele yol açar, sualtı canlılarına zarar verir ve su arıtma masraflarını artırır. Malç ve kompost tabanlı erozyon kontrolü, toprağın yoğun yağışlar sonucu dağılmasını engelleyerek, toprağın tutabileceği su miktarını artırarak, yabani otları azaltıp toprağı tutan kökleri koruyarak iş görür. Kompost ve malç uygulamasının bir diğer faydası da, toprağı bitkiler için gübre görevi görecek organik besinlerle zenginleştirmesidir. Bu malzemeler yerel olarak sağlandığı takdirde nakliye ihtiyacını da ortadan kaldıracaktır.
Bitki Seçimi
Bitki Seçimi sürdürülebilir bir peyzaj için esastır. Bitki çeşitliliği, zararlılarla mücadeleye katkıda bulunduğu gibi, peyzajda kuraklığa dayanıklı bitkiler seçmek, dolaylı olarak su tasarrufu da sağlar. Dahası, yer örtücü bitkiler seçmek, yabani otların büyümesini, dolayısıyla da toprağın bozulup atmosfere karbondioksit salınmasını engeller.
Çokyıllık bitkiler (Perennials) de aynı nedenle mevsimlik bitkilere tercih edilebilir. Çokyıllık bitkiler yetiştirmek, sizi her yıl -hatta her mevsim- ölen bitkileri değiştirmek için zaman ve emek harcamaktan kurtardığı gibi, bitki israfını ve toprağın sürekli işlenmesini de engeller.
Dikey Bahçelerde de mevsimlik bitkiler yerine çokyıllık bitkiler ve otomatik sulama sistemleri kullanılarak, hem çarpıcı bir görüntü elde edilip hem de para ve su tasarrufu sağlanabilir. Bitkilerinizin tabanı için tabaka formunda besiyerleri kullanmak da gevşek yığın şekilde besiyerlerine tercih edilir. Çünkü tabaka formundakiler yirmi yıla kadar dayanırken, gevşek yığın şeklindeki besiyerlerini rüzgâr ve yağmurun toprak üzerindeki etkilerinden dolayı, iki yılda bir yenilemek gerekir.
Bitki besleme ve gübrelemede kimyasal ürünler yerine, organik seçeneklerin tercih edilmesi, toprağın ph dengesinin regüle ederek, topraktaki mikro organizmaların ve toprağın besin değerinin artmasını, bitki büyümesinin hızlanmasını sağlar. Aynı zamanda toprağın su tutumunu arttırarak, sulama ihtiyacını da düşürür.
Çim Bakımı
Çim hakkında söylenmesi gereken en önemli şeylerden biri, en çevre dostu yer örtücü çözüm olmadığıdır. Ancak iyi bakıldığı takdirde çok güzel göründüğünden, çim alanlarınızı mümkün olduğunca sınırlı tutarak sürdürülebilir yöntemlerle bakmanızı tavsiye edebiliriz. Bu da otomatik fıskiye sistemleri kullanmak anlamına gelir. Neden? Çünkü otomatik sulama sistemleri düşen yağmur miktarını takip ederek, sulama işlemi için su ve enerji israfını engeller. Kimi sistemlerde, yağmur suyu sarnıçları ve diğer su toplama yöntemleriyle hasat edilen fazla yağmur suyu kullanılarak, daha da fazla su ve enerji tasarruf edilebilir.
Bakım faaliyetlerinizde kullandığınız ekipmanlarının elektrikli alternatiflerini tercih ederek, hem atmosfere saldığınız emisyon miktarını düşürebilir hem de gürültüyü azaltabilirsiniz.
Yardıma İhtiyacınız Var Mı?
Sürdürülebilir peyzaj bakımı, en baştan uygun ve etkin biçimde tasarlanmış bir peyzaj ile çok daha kolaydır. Karaoğlu Peyzaj olarak her biçim ve büyüklükteki alanın peyzaj tasarımı, peyzaj uygulaması ve peyzaj bakımı konusunda 30 yıla dayanan deneyimimiz var. Peyzajınızı yenilemek veya yeniden tasarlamakla ilgili yeni fikirlere ihtiyacınız varsa, sürdürülebilir peyzaj tasarımı bloğumuza ve Peyzaj Tasarımı ile Peyzaj Uygulama sayfalarımıza göz atabilirsiniz.