Buzdağının Görünmeyen Yüzü: Yapısal peyzaj

Peyzaj denildiği zaman akla yeşilin birbirinden rahatlatıcı tonları gelir. Ağaçlar, çalılar, çiçekler, çimen ve diğer hafif malzemeleri içeren bitkisel peyzajın aslında geri planda kalan bir eşlikçisi vardır: Yapısal peyzaj. Büyük önem taşıyan ancak yeşilin gölgesinde kalan yapısal peyzaj tasarımı, taş döşeme, su elemanları ve pergola gibi ahşap uygulamaların kullanımını içerir. Bunlar da peyzaj tasarımına şekil, fonksiyonellik ve derinlik katar...

Yapısal peyzaj (hardscape) nedir?

Yapısal peyzaj, peyzajınızı şekillendirmek, desteklemek ve inşa etmek için ahşap, taş veya beton gibi sert peyzaj malzemelerinin kullanılmasıdır. Peyzaj tasarımı, istediğiniz görünümü, ortamı oluşturmak ve sürdürmek için ne tür sert malzeme ile yapıların gerekli olduğunu içerir. Yapısal peyzaj tasarımında doğal taş, beton, tuğla, fıskiye, pergola, tente, havuz gibi pek çok sert öğe barındırır. Peyzaj uygulama projesi aşamasında bu malzemelerden hangilerinin kullanılacağına karar verilir ve yapısal peyzaj projesi ortaya çıkartılır.

yapisal-peyzaj-park-bank

Bitkisel peyzaj, dış alanlara ruh ve karakter kazandırırken, yapısal peyzaj uygulanacağı alana şekil ve derinlik kazandırır. Başarılı bir peyzaj tasarımının anahtarı bitkisel ve yapısal peyzajın birleşik bir görünüm oluşturmasından geçer. Üstelik yapısal peyzajın en büyük artısı, yaratıcı peyzaj tasarımı için daha fazla alana izin vermesidir. Bu sebeple yapısal peyzaj uygulama projesinin sıkı bir çalışma ve yoğun dikkat verilerek hazırlanması gerekir.

Neden yapısal peyzaja yatırım yapmalısınız?

Peyzajda-tas-ve-isiklandirmaBu sorunun cevabını sizin için dokuz maddede açıklayabiliriz:

   1. Yaşam alanınızı genişletebilirsiniz.
   2. Yapınızın değerini artırabilirsiniz.
   3. Boşlukları tamamlayabilirsiniz.
   4. Manzaranızı güzelleştirebilir ve mekana boyut katabilirsiniz.
   5. Kullanılabilir alanı genişletebilirsiniz.
   6. İklim problemlerini iyileştirebilir ve erozyonu azaltabilirsiniz.
   7. Gölge alanlar yaratabilir ve mahremiyet sağlayabilirsiniz.
   8. Yapınızı daha sürdürülebilir hale getirebilirsiniz.

Yapısal peyzajın temel öğeleri

Yapısal peyzaj öğeleri, bahçe düzenlemesini destekleyici yapıların oluşturulmasına imkan tanır. İstinat duvarları, taraçalar, avlular ve sulama gibi “yapı” tanımının içerisine giren terimler yapısal peyzajı oluşturan temel öğelerdir. Bu öğeler de peyzaj tasarımında taş, su ve ahşabın kullanılması için olanak tanır. Yapısal peyzaj tasarımında en çok kullanılan bu üç malzemeyi ve yapınıza getireceği artıları üç başlıkta topladık.

Su elemanları

yapisal-peyzaj-havuz-fiskiyePeyzajınıza su eklemek yapınıza dinginlik, güzel ses ve daha fazlasını getirebilir. Peyzaj uygulama projesinde su elemanları iyi yapıldığında, kişinin deneyimini doğaya çeker ve başka hiçbir şeyin sağlayamayacağı bir bütünlük sağlar. Peyzaj tasarımında en çok tercih edilen su elemanlarının başında şelale, çeşme, havuz gibi yapılar gelir. Su; aynı zamanda peyzaj tasarımlarına ses, doku ve hareket katarken, yapıların daha doğal ortama kavuşmasını da sağlar. Örneğin yoğun toplantıların ve uzun iş günlerinin ortasında, her şeyden uzaklaşmak ve doğanın rahatlatıcı seslerinin tadını çıkarmak çoğu zaman mümkün değildir. Peyzaj tasarımına fıskiye eklediğiniz zaman insanlara doğayla buluşmaları için fırsat yaratmış olursunuz. Akan suyun sesini dinlemek insanlar üzerinde stres giderici bir etkiye sahiptir. Aynı zamanda fıskiyedeki akan su havanın kalitesini iyileştirerek daha kolay nefes alınmasına yardımcı olur. Dış mekanda su elemanları kurulur kurulmaz, doğal yaşamda da bir artış farkedebilirsiniz. Tüm canlıların hayatta kalmak için suya ihtiyacı olduğunu kabul eden bir dış mekan su özelliği, kuşların su ihtiyacını gidermek için uğramalarına yardımcı olur.

Doğal taş döşeme

peyzaj-tas-isciligi

Doğal taş yeraltında doğar ve yer üstündeki mekanlara sağlam ve çekici bir güzellik getirir. Taş, aynı zamanda peyzaj tasarımına derinlik, renk ve ton sağlar. Hatta bazı taş çeşitleri tek bir parçada birkaç farklı renk tonu içerir ve bu da peyzaj tasarımını manzara ve sanatın bir karışımı haline getirir. Doğal taşın rengi güneş ışığında solmaz, bu da yapılarınıza kalıcı bir dış mekan portresi kazandırır. Taş, tasarımı gereği zor bir malzemedir ve bu nedenle dış mekan peyzaj tasarımı için popüler bir seçimdir. Doğal taş, beton finişerlerden neredeyse iki kat daha güçlüdür ve şiddetli dolu fırtınalarından uzun aylarca süren buz ve karlara kadar sert hava koşulları karşısında güçlü durur. Peyzaj uygulama projesi sırasında taşın rengi gibi önemli olan bir diğer konu da ergonomisidir. Peyzaj tasarımının avlu gibi bölümlerinde kullanacağınız taşların döşenmesi büyük bir ustalık ve işçilik gerektirir. Bahçe düzenlemesinde kullanacağınız yayalar için yürüme yolu rahatlık ve konfor sunmalıdır. Doğal taşların bir diğer kullanım alanı da saksılar ve istinat duvarlarıdır. Her iki yapı da estetik açıdan dış mekanınıza derinlik ve bütünlük sağlar.

Pergola

Peyzajınıza pergola gibi ahşap yapılar ekleyerek dış mekan yaşam alanlarını genişletebilir ve böylece dışarıda geçirilen süreyi en üst düzeye çıkarabilirsiniz. Pergolalar, dinlenmek için gölgeli bir yer ve ek mahremiyet sunarken, açık havada olmanın avantajına izin verir. Pergola, tipik olarak bir veranda üzerinde gölgeli bir yürüyüş yolu veya korunaklı alan oluşturan direklerden ve kirişlerden yapılmış bir yapıdır. Genellikle bir binanın uzantısı olarak kullanılırlar ancak genel amaçları bir bahçe veya dış mekanda odak noktası sağlamaktır. Pergolalar çoğunlukla çardak ile karıştırılır.

yapisal-peyzaj-pergola

Pergolaların kafesli veya çıtalı çatısı kısmi gölge sağlarken, çardaklar güneşten ve yağmurdan tam koruma sağlayan tam bir çatıya sahiptir. Her iki yapı da metalden ahşaba ve vinile kadar çeşitli malzemelerden yapılabilir ancak ahşap pergolaların yapınıza artı bir değer katacağını söylememiz gerek. Tarihe baktığınız zaman da pergolalar ve bahçelerin iç içe geçmiş bir birlikteliğe sahip olduğunu görebilirsiniz. Günümüzde de peyzaj tasarımınıza pergola eklediğiniz zaman insanlar için yaratıcılıklarını keşfedebilecekleri, dinlenebilecekleri ve dışarıda daha fazla vakit geçirebilecekleri alanlar yaratmış olursunuz.

Sonuç

Yapısal peyzaj tasarımı, dış mekan tasarımlarına yapısal yani işlevsel faydalar getirirken kullanacağınız malzeme seçimi ve işçilikle bu getirileri daha büyük zenginliğe dönüştürebilirsiniz. Doğayı temsil eden kaynaklardan üç element olan su, ahşap ve taşı peyzaj tasarımınızda kullanmanız, yapılarınızı daha insana dokunur hale getirecektir.

Karaoğlu'nda, yapısal ve bitkisel peyzaj özelliklerini harmanlamanın önemini anlarız ve tüm bunları peyzajınızda tasarlayıp uygulayacak uzmanlığa ve deneyime sahibiz. Önceki çalışmalarımızı görmek için galeri sayfalarımıza göz atın veya peyzaj tasarımı hakkında daha fazla bilgi için bu makaleye göz atın.

Mehmet Karaoğlu

Mehmet Karaoğlu tarafından yazılmıştır

Peoples’ Friendship University of Russia’dan inşaat mühendisi olarak mezun olan Mehmet Karaoğlu, uzun yıllar uluslararası inşaat şirketlerinde çalışmıştır. Bu şirketlerde edindiği tecrübenin ardından kurucu ortağı olduğu 3K İnşaat ve Dış Ticaret şirketinde Genel Müdür olarak görev yapmaktadır. Ayrıca Karaoğlu Peyzaj’ın da ortağıdır. Bugüne kadar onlarca önemli inşaat projesine imza atan, doğa Sporları, off road ve klasik arazi araçları ile de ilgilenen Mehmet Karaoğlu, yapısal peyzaj uzmanıdır.