Hastane Peyzajı Nedir?
İyi bir Hastane Peyzajı, hastane arazisini, ziyaretçiler ve personel için, arabalarını park ettikleri andan, mesai veya tedavi sonrası tesisi terk ettikleri ana kadar, mümkün olduğunca cazip hale getirmek demektir. Hastanelerde Peyzaj, yapısal ve bitkisel peyzaj elemanlarını bir araya getirerek, çoğu zaman stresli anlar yaşamakta olan ziyaretçiler için huzurlu, sıcak ve sakin bir ortam yaratırken, hastaların iyileşmesine destek olacak olumlu uyaranlarla dolu, estetik açıdan hoş bir çevre de oluşturur.
Neden Önemlidir?
Hastaneler genellikle hastalar için olduğu kadar, onların akraba ve arkadaşları ve sağlık çalışanları için de stresli ortamlardır. Peyzaj, hastaların aile ve arkadaşlarıyla iyi vakit geçirecekleri bir alan yaratarak biraz gevşemelerine aracılık edebilir. İyi tasarlanmış bir hastane peyzajı, çalılar ve saksılar vasıtasıyla ziyaretçileri giriş ve çıkış noktalarına yönlendirirken, orada bulunan herkesin rahat ve dostane bir ilk izlenim edinmesini sağlar. Aynı şekilde, özenle budanmış çit çalıları da girişlerinizi canlandırarak, doktor randevuları veya yapılacak işlemler konusunda endişe duyan hastaların gereksindiği o sakinleştirici ilk izlenimi yaratabilir.
Hastane Peyzajından Kim Fayda Görür?
Sağlık sektörünün doğası gereği hem sağlık çalışanları hem de ziyaretçiler bir hayli strese maruz kalırlar. Dolayısıyla hastane peyzajının sağladığı rahatlama ve gevşeme, orada bulunan herkese fayda sağlar. Doğayla ve yeşillikle çevrili olmanın stres düzeylerini düşürdüğü ve ruh sağlığına iyi geldiği bilinmektedir. Bu etkenlerin, binada kalan hastaların iyileşme süresini kısalttığı bile kanıtlanmıştır. Stres seviyesini düşürmek, tansiyonu ve kas gerginliğini de azaltır. Odası bitkilere ve ağaçlara bakan hastaların, otopark veya bina manzaralı odalardaki hastalardan daha hızlı iyileştiği görülmüştür. Yapılan diğer bir araştırma, yapraklarını dökmeyen ve tüm yıl boyunca aynı şekilde kalan bitkilerden ziyade renk ve şekil değiştiren, mevsimsel döngünün yaşandığı peyzaj tasarımlarının hastaların iyileşmesine olumlu yönde daha fazla etki ettiğini göstermiştir.
Uzun süreli bakım kurumlarında, hastaların bahçeyle uğraşması, bir terapi tekniği olarak bile kullanılabilir. Hastaların bahçede fiziksel olarak çalışması sağlanabilir, dışarı çıkmalarına ve bitkilere yaklaşmalarına yardımcı olunabilir veya odalara bahçe işler yapabilecekleri kutular getirilebilir. İç mekân peyzajı, oksijen seviyelerini iyileştirmek açısından önemliyken, dış mekân peyzajı, çalışanların mola verebilecekleri, öğle yemeklerini yiyebilecekleri veya meslektaşlarıyla dinlenebilecekleri yeşil alanlar sunduğu için, personel açısından çok kıymetlidir.
Hastane Peyzajı Nasıl Olmalıdır?
Bir hastanenin peyzajı iklimsel ortama ve hastanenin mimari özelliklerine göre oluşturulmalıdır. Bunu yaparken, çalışanların ve ziyaretçilerin etkileşime girip, rahatlaması için hastanelerde hem görsel olarak uyarıcı, hem de diğer duyulara hitap eden bir çok farklı peyzaj özelliği uygulanabilir. İşte bazı önerilerimiz:
Peyzajın İşle İlgisi:
İş yerinize vardığınızda ilk gördüğünüz şey nedir? Muhtemelen binanın otoparkıdır. Dolayısıyla otoparkların misafirlerinizi etkileyecek ve kolayca kullanılacak şekilde optimize edilmesi gerekir. Hastane otoparkının hızlıca giriş yapılabilecek, takılma, kayma olmayacak şekilde düzenlenmesi önemlidir. Bu amaçla yapılacak rampalar, basamaklar, korkuluklar dikkatle planlanmalıdır. Dahası, iyi tasarlanmış bir otopark alanının araçların çoğu için gölge sağlaması ve gece nöbetine gelen personel veya geç saatte taburcu olan hastalar için iyice aydınlatılmış olması gerekir. Hastanelerde aydınlatma genellikle fazla parlak olur ve gözleri yorar. Bu nedenle, gece geç saatlerde binada bulunması gerekenlerin daha yumuşak bir ışığa maruz kalmaları için, dış mekânlarda sarı ışık kullanmaya dikkat etmeniz iyi olacaktır.
Hastanelerde yalnız sağlık personeli çalışmaz. Bazen hastaların da iyileşmek için çalışmaları gerekir. Fizyoterapi alıştırmalarının çoğu merdiven kullanmayı gerektirdiğinden, özellikle de çok katlı evlerine dönmeye hazırlanan hastalar için peyzajınıza uygun basamaklar ve rampalar eklenmesi gerekir. Terapi amaçlı kullanılacak bu yapısal peyzaj elemanlarını, korkuluk gibi ayrıntılarla mümkün olduğunca güvenli hale getirmek gerekir. Bahçedeki taş patikaların, yolların bir tekerlekli sandalyenin ve refakatçinin geçebileceği kadar geniş, sandalye tekerleklerinin veya serum askısının zorlanmadan işleyebileceği kadar düz olması -ancak kaygan olmaması- şarttır.
Peyzajın Dinlenmeyle İlgisi:
Öğle yemekleri genellikle sağlık çalışanlarının gün içindeki tek uzun molasıdır. Bu nedenle personelin oturup dinlenebileceği ve kaotik hastane ortamından birazcık uzaklaşabileceği rahat bir alan yaratmalısınız.
Özellikle sıcak yaz günlerinde oturup yemek yenebilecek ve D vitamini depolanabilecek bir alan, hastalar açısından da makbule geçecektir. Etrafa serpiştirilmiş tekli koltuklar ve banklar da personelin ve hastaların çok ihtiyaç duyduğu o sakin alanı sağlayacaktır. Bu oturma alanlarını birbirinden ayırıp, biraz mahremiyet sağlamak için çit çalıları kullanılabilir. Bankların hastaneler için özel olarak tasarlanmış olması önemlidir. Bunlar hem rahat olmalı hem de çok alçak olmamalıdır. Bu elemanların üzerine, bağışçılara ve iş ortaklarına teşekkür etmek için anma plakaları da takılabilir.
Tarihte ilk çağlardan beri terapi amacıyla su sesi kullanılmıştır. Hastane hayatının genel curcunasını bir miktar bastırmak ve ziyaretçileri rahatlatmak için hastane peyzajında da su elemanları kullanılabilir. Şifalı bitkiler de rahatlatıcı etki yaratabilir. Nane, biberiye, gül ve lavanta gibi bitkiler hoş kokulu seçeneklerdir. Bunlar, gelip geçen ziyaretçilerin ellerini sürüp koklayabileceği şekilde saksılara dikilebilir. Lavanta, ayrıca, sinek ve sivrisinekleri doğal olarak kaçıran bir bitkidir. Bunları pencerelerin ve kapıların yakınlarına yerleştirmek iyi bir fikir olabilir. Odalardan görünen iç mekân bahçeleri hastaların iyileşmesine katkıda bulunmakla birlikte, bazı hastalıklarda bahçeyle temas sakınca yaratabileceğinden, bu bahçelere ulaşımın belli bölümlere açık olması gerekecektir. İç mekan bahçeleri hastalar ve personel için harika bir oksijen kaynağı olduğu gibi, ortamın huzuruna da önemli katkıda bulunur. Hapşırık krizlerine yol açabileceklerinden, tüm alanda ama özellikle kapalı mekânlarda alerjen, çok polenli çiçeklerden kaçınmak gerekir. Ayrıca, kimi kemoterapi hastaları özellikle kokuya hassas olduğundan, zambak gibi yoğun kokulu çiçekler kullanmaktan da kaçınılmalıdır. Bitki zararlılarının üremesini, hastalıkları ve küf oluşumunu engellemek için, iç mekânlardaki bitkilerin topraksız bitkilerden tercih edilmesi daha iyi olacaktır.
Peyzajda Oyun Sahaları:
Farklı özellikler içermesi için peyzajınızın çok büyük olması gerekmez. Peyzajınıza fark yaratacak önemli özelliklerden biri de çocuk oyun alanlarıdır. Hastalar, hasta aileleri özellikle zorlu zamanlarda çocuklarının başkalarıyla oynama fırsatını kıymetli bulacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken iki önemli konu vardır. İlki dinlenmek isteyen hastaların gürültüden rahatsız olmaması için bu alanın ana binadan ayrı olmasına dikkat etmek gerekir, diğeri ise oyun alanlarının kolayca temizlenebilir, hijyen açısından uygun malzemelerden yapılmasına özen gösterilmelidir. Çocukların bu tür faaliyetlerle meşgul olmaktan hoşlandığı herkes bilir; ancak daha büyük ziyaretçilerin de hoşlanabileceği bazı oyun alanları yaratılabilir. Peyzajınız görsel olarak uyarıcı hale gelirse, hareket edemeyen veya yatağa mahkûm hastalar da bundan yararlanabilir. Kır çiçeği bahçeleri, kuş besleme masaları ve kuş evleri gibi detaylar, izlemesi eğlenceli ve hastaların kafasını dağıtıcı alanlardır. İnsanların sakinleşmesine yardımcı olan bakımlı parlak yeşil çim alanlar ve fıskiyelerdeki sakin su sesi de bu konuda önemli avantajlar sağlar.
Büyük İpucu:
Bakım, bakım, bakım... İlk bakışta peyzajınızın durumunun ne olduğu, nasıl göründüğü özellikle bir hastanede imaj açısından çok büyük bir etkiye sahiptir. Peyzajınızın görünümü ziyaretçilere güven verebileceği gibi, bakımsız haliyle olacaklar konusunda endişelenmelerine de yol açabilir. En son yapmak isteyeceğiniz şey, hastaları korkutmaktır. Onların kafalarını rahatlatmak için peyzajınızın düzenli bakımını yaptırmayı ihmal etmeyin. Ancak büyük ağaçların dallarını budamak veya geniş çim alanları biçmek gibi çok gürültülü bakım çalışmalarının hastaları ve personeli rahatsız edeceğini de aklınızda bulundurun. Sürdürülebilir peyzaj hem çok daha az bakım gerektirir, hem de düzenli ve sıcak görünür. Sürdürülebilir peyzaj tasarımıyla ilgili daha fazla bilgi almak için, bu konudaki blog yazımıza göz atabilirsiniz.
Hastane peyzajınızı sizin için tasarlayıp, uygulayabiliriz!
Karaoğlu olarak, sektördeki deneyimimizle ve müşterilerimizin ihtiyaçlarına zamanında ve bütçeye uygun şekilde cevap verebilme becerimizle gurur duyuyoruz. Modern dünyada peyzajın önemini ve her projenin kendine özgü zorluklarını anlıyor, peyzaj hayallerinizi gerçeğe dönüştürecek uzman bir ekiple çalışıyoruz. Peyzaj tasarımı ve Peyzaj uygulaması hakkında daha fazla bilgi almak için bu yazılara göz atabilir veya peyzajla ilgili ipuçları almak için kaynak merkezimize başvurabilirsiniz.
